Czym jest sołectwo?
Sołectwo to jednostka pomocnicza gminy stanowiąca strukturę społeczno-terytorialną, nie posiadająca osobowości prawnej. Mieszkańcy sołectwa tworzą więź społeczną, kulturalną i gospodarczą.
Sołectwa tworzone są na podstawie uchwały rady gminy, aby wspierać gminę w realizacji jej zadań, w szczególności w zakresie zaspokajania potrzeb wspólnoty samorządowej i zapewnić mieszkańcom udział w realizacji tych zadań. Szczegółowy zakres działań sołectwa określa jego statut.
Organem uchwałodawczym w sołectwie jest zebranie wiejskie, a wykonawczym sołtys.
Pieniądze dla sołectwa
Sołectwo może dysponować funduszem sołeckim, czyli środkami wyodrębnionymi w budżecie gminy i przeznaczonymi dla danego sołectwa. Są to pieniądze zagwarantowane na wykonanie przedsięwzięć służących poprawie życia mieszkańców. Fundusz sołecki jest realizowany od 2009 r. W latach 2009 – 2013 ok. 55% gmin, w których są sołectwa, tworzyło fundusz sołecki. Od 2014 r. liczba gmin w których realizowany jest fundusz sołecki systematycznie rośnie i wynosi obecnie ponad 70% gmin w których są sołectwa.
Zasady tworzenia funduszu sołeckiego zostały określone w ustawie z dnia 21 lutego 2014 r. o funduszu sołeckim oraz uchwale Rady Gminy Sitkówka-Nowiny nr RG –XLI/355/14 z dnia 26 marca 2014 r. w sprawie wyrażenia zgody na wyodrębnienie w budżecie gminy środków stanowiących fundusz sołecki.
Pieniądze z funduszu można wydać na zadania, które:
• służą poprawie warunków życia mieszkańców,
• są zadaniami własnymi gminy
• są zgodne ze strategią rozwoju gminy.
Oznacza to, że można je wydać na to wszystko, na co wydaje pieniądze gmina. Przedsięwzięcia z funduszu muszą być realizowane na terenie sołectwa, w którym mieszkańcy podejmują decyzję o jego wydatkowaniu. Sołectwa mogą realizować też wspólne przedsięwzięcia. Każde z sołectw zamierzających wspólnie realizować przedsięwzięcie odrębnie uchwala wniosek.
Pieniądze z funduszu muszą zostać wydane do końca roku, na który zostały uchwalone. Pieniądze z funduszu sołeckiego, które nie zostaną wydane, nie przechodzą na kolejny rok.
Jaką kwotą dysponujemy?
Wysokość środków finansowych w każdym z sołectw i miejscowości jest uzależniona od liczby mieszkańców oraz wysokości kwoty bazowej, czyli dochodów bieżących gminy podzielonych przez liczbę mieszkańców całej gminy. Wysokość środków funduszu sołeckiego nie może przekroczyć dziesięciokrotności kwoty bazowej. I tak: w Bolechowicach będzie to kwota 60162,67 złotych, w Kowali 76059,00 złotych, w Woli Murowanej 49666,53 złotych, w Szewcach-Zawadzie 76059,00 złotych, w Zgórsku-Zagrodach 76059,00 złotych.
Na co przeznaczamy środki z funduszu sołeckiego?
W ubiegłych latach środki z funduszu sołeckiego najczęściej przeznaczane były na:
• remonty i doposażenie placów zabaw;
• opracowanie dokumentacji projektowej budowy dróg i oświetlenia ulicznego;
• zorganizowanie zajęć sportowych, rekreacyjnych, integracyjnych dla mieszkańców;
• doposażenie kół gospodyń wiejskich i OSP.
Zebranie wiejskie
Zebranie wiejskie, na którym mieszkańcy podejmują decyzje o tym, co chcą sfinansować z funduszu sołeckiego, musi odbyć się przed końcem września. Do 30 września sołtysi mają czas na przekazanie wójtowi uchwalonych na zebraniach wniosków.
Wniosek do wójta
Wniosek musi zawierać wskazanie przedsięwzięć przewidzianych do realizacji na obszarze danego sołectwa) wraz z oszacowaniem kosztów i uzasadnieniem. Jeżeli wniosek sołectwa został złożony w terminie oraz spełnia wymogi formalne, a koszty zostały oszacowane w sposób należyty, wówczas wójt wprowadza przedsięwzięcia zawarte we wniosku do projektu budżetu gminy.
Jeżeli wójt uzna, że wniosek sołectwa nie spełnia wymogów ustawowych, wówczas odrzuca taki wniosek informując o tym sołtysa w ciągu 7 dni od daty złożenia wniosku. Sołtys może w ciągu 7 dni od dnia otrzymania informacji od wójta o odrzuceniu wniosku podtrzymać swój wniosek kierując go do rady gminy za pośrednictwem wójta w terminie 7 dni od dnia otrzymania informacji o odrzuceniu wniosku. Rada gminy rozpatruje złożony wniosek w ciągu 30 dni od dnia otrzymania.
decydujeMY
Każdy mieszkaniec sołectwa może zaangażować się w sprawy związane z funduszem sołeckim już na etapie planowania działań:
• wskazując na ważne potrzeby sołectwa;
• proponując przedsięwzięcia do sfinansowania;
• przygotowując wstępną kalkulację kosztów zadania i jego uzasadnienie.
Mieszkańcy mogą również aktywnie się włączać w realizację zadania finansowanego z funduszu, jak choćby organizacji imprezy integracyjnej, budowaniu ogrodu społecznego czy pomocy w remoncie świetlicy wiejskiej. Wspólna praca nie tylko wzmacnia działanie, ale podnosi również jego wartość, jest również doskonałą okazją do spotkania czy rozmowy, umacnia więzi międzyludzkie.
W miejscowościach
Od 2017 r. również mieszkańcy miejscowości z terenu gminy Nowiny decydują o rozdysponowaniu środków finansowych na terenie swoich miejscowości – w sposób analogiczny do tego w sołectwach. W Nowinach jest to kwota 76059,00 złotych, w Sitkówce 30575,72 złotych, w Słowiku 23654,35 złotych, w Trzciankach 35671,67 złotych.
