Wrzesień w naszej gminie skłania do refleksji historycznej i patriotycznej. Wracamy pamięcią i obejmujemy myślami ludzi i zdarzenia 77. rocznicy zwycięskiej Bitwy pod Szewcami oraz 73. rocznicy rozstrzelania Żołnierzy Niezłomnych. Trudne i ważne opowieści skrywają cienie leśnych krzyży w zgórskich lasach.
Mszą świętą polową oraz złożeniem wieńców i zapaleniem zniczy mieszkańcy gminy Nowiny i goście upamiętnili partyzantów walczących w Szewcach z Niemcami w czasie II wojny światowej oraz rozstrzelanych 24 września 1948 roku żołnierzy podziemia niepodległościowego.
– Jak każdego roku we wrześniu spotykamy się pod pomnikiem bitwy partyzanckiej w Szewcach, by uczcić pamięć tych, którzy przelali swoją krew za Ojczyznę. Dziś, dziękując za ich poświęcenie, przypominamy wydarzenia ucząc kolejne pokolenia miłości do Ojczyzny – powiedział, otwierając uroczystości patriotyczne Sebastian Nowaczkiewicz, Wójt Gminy Nowiny, organizator uroczystości.
Uroczystości rozpoczęły się od złożenia kwiatów przy symbolicznych mogiłach w zgórskim lesie. Następnie pod pomnikiem w Szewcach została odprawiona Msza Święta. – W cieniu krzyża każdy z nas znajduje ukojenie. Cień krzyża jest jak słońce, które góruje na widnokręgu. Gdy słońce wstaje lub chyli się ku zachodowi cień jest duży i łatwo jest się skryć. Ale w południe cień jest bardzo mały, trudno odkryć i trafić w ten cień. Dlaczego warto poszukiwać cienia Chrystusowego krzyża? Bo tylko w takich cieniu jest dla nas nadzieja i pokój – dzielił się przesłaniem z wiernymi w homilii ks. Stanisław Lodziński.
Muzyczną oprawę Mszy Świętej przygotowali: Chór Nowina i Orkiestra Dęta z Nowin pod kierownictwem artystycznym Wojciecha Materka.
Kwiaty i znicze pod pomnikiem złożyły delegacje:
Radni Rady Gminy Nowiny
Wójt Gminy Nowiny
Dariusz Stępień reprezentujący Stowarzyszenie Kombatantów Misji Pokojowych ONZ
Aleksandra Milanowska, córka Aleksandra Życińskiego, pseudonim „Wilczur”, żołnierza podziemia zamordowanego przez bezpiekę
Rodziny Żołnierzy Niezłomnych
Druhny i Druhowie jednostek Ochotniczych Straży Pożarnych z Gminy Nowiny
Robert Płaski Nadleśniczy Nadleśnictwa Kielce z Leśnikami
Instytut Pamięci Narodowej Delegatura w Kielcach
Zespół Szewczanki
Szkoła Podstawowa im. I Kompanii Kadrowej w Bolechowicach
Szkoła Podstawowa im. gen. Antoniego Hedy ps. „Szarego” w Kowali
Szkoła Podstawowa im. Orląt Lwowskich w Nowinach
Zespół Szkół Podstawowych w Nowinach
Mieszkańcy Gminy Nowiny – indywidualnie
Rodziny z Kielc – indywidualnie
Wystąpienie historyczne przygotował prowadzący reprezentacyjny przemarsz pocztów sztandarowych Dionizy Krawczyński, Prezes Stowarzyszenia Rekonstrukcji Historycznych Jodła, Komendant Marszu Szlakiem I Kompanii Kadrowej:
(…) 18 września 1944 roku żołnierze 3. Pułku Piechoty Legionów Armii Krajowej, pod dowództwem Antoniego Hedy „Szarego”, walczyli w Szewcach z oddziałem wojsk niemieckich. We wrześniu 1944 roku zapadła jedna z ostatnich decyzji, żeby przygotować się do ataku na Kielce. Z tego względu drugie i trzecie pułki Armii Krajowej zostały skierowane do Szewc i Zawady. Bardzo szybko oddziały niemieckie zorientowały się, gdzie stacjonują żołnierze. Miejsce to było idealne na oczekiwanie, ale traf chciał, że tego feralnego dnia, rankiem w kierunku miejscowości Szewce wyjechał niemiecki patrol, który jechał po drzewo. Został ostrzelany przez partyzanckie ubezpieczenie mniej więcej w tej okolicy, w której się znajdujemy. Śladem ostrzelanego patrolu, wyruszył pluton niemieckiego wojska. On praktycznie wszedł na leżącą tam kompanię, którą dowodził cichociemny Ludwik Wichuła, pseudonim „Jeleń”. Ten pluton został praktycznie zmieciony, „Jeleń” podpuścił Niemców bardzo blisko i otwarto wtedy ogień. Tak praktycznie rozpoczęła się bitwa, którą z historii znamy jako bitwa pod Szewcami. O kilku faktach związanych z tą bitwą nadal mało wiemy. Rosło wiele nieporozumień, co do tej bitwy. Jeżeli chodzi o jej datę, były podawane dwa terminy. Rozbieżności były także w stratach, które ponieśli partyzanci. Do końca też nie wiadomo, jakie dokładnie straty ponieśli Niemcy. Liczy się, że na podwórze nadleśnictwa zwieziono około 100 ciał poległych Niemców. Szacuje się, że podczas bitwy zginęło około 80 Niemców i jeden Polak (…)
Dionizy Krawczyński podkreślił zaangażowanie i wzorową postawę młodych ludzi, uczniów szkół z terenu gminy Nowiny oraz mądrość przekazywania żywej historii przez pedagogów, licznie zgromadzonych w Szewcach.
Głos zabrała przedstawicielka rodzin Żołnierzy Niezłomnych Aleksandra Milanowska.
– Wykonano wyrok na czterech żołnierzach podziemia niepodległościowego 24 września 1948 roku. Jak co roku, czcimy to miejsce, czcimy te groby śmierci z władzami gminy Nowiny, z Nadleśnictwem Kielce i z rodzinami partyzantów. W przyszłości mamy nadzieję, że spełnią się nasze rodzinne marzenia i te groby śmierci zostaną upamiętnione przez władze dla przyszłych pokoleń – mówiła Aleksandra Milanowska.
W drugiej części, po oficjalnych uroczystościach spotkaliśmy się przy ognisku, na wspominkach i wspólnym śpiewaniu pieśni i piosenek patriotycznych. Goście otrzymali śpiewniki. Zagrała Orkiestra Dęta z Nowin pod kierownictwem artystycznym kapelmistrza Wojciecha Materka. Wystąpiły również solistki Studia Piosenki SAMI z Młodzieżowego Domu Kultury w Kielcach: Anna Wieleńska Major Ponury, Idą leśni, Sandra Grabowska Deszcz jesienny deszcz, Michalina Cedro Szara Piechota, Klaudia Kaleta Warszawskie Dzieci, Zuzanna Pach Śpiewka 1920, Hanna Jakubczyk Biały Krzyż. Młode artystki zaprezentowały zróżnicowany repertuar, w ciekawych aranżacjach.
– Dobrze, że spotkaliśmy się na polanie, przy ognisku i tworzymy wspólnotę. Mocno przeżyłam odwiedziny mogił w lesie, następnie mszę, a teraz ze spokojną refleksją rozmawiam o tamtych czasach z przyjaciółmi – mówiła Pani Maria z Kielc.
Na zakończenie Sebastian Nowaczkiewicz, Wójt Gminy Nowiny z życzliwością podziękował za liczny udział w spotkaniu patriotycznym mieszkańcom i gościom, doceniając zaangażowanie wszystkich, dla których ważna jest historia miejsca i jej oddziaływanie na przyszłe pokolenia.
Niech żyje Polska!
Karolina Kępczyk
